اعتماد به جوانان از کرونا تا موشک نقطه زن
مقام معظم رهبری در دیدار تولیدکنندگان و فعالان اقتصادی فرمودند: هرجایی که به جوان‌هایمان اعتماد شد و از ایشان کار خواسته شد، واقعاً درخشیدند در همه بخش‌ها از واکسن کرونا بگیرید تا موشک نقطه زن. آری اعتماد به جوانان از کرونا تا موشک نقطه زن می‌تواند موجب توسعه و پیشرفت کشور شود.
متن بیانات حضرت آیت‌الله خامنه‌ای به شرح به شرح زیر است:
بسم‌الله الرحمن الرحیم
و الحمدالله رب‌العالمین و الصّلاه و السّلام علی سیّدنا محمّد و آله الطّاهرین و لعنه‌الله علی اعدائهم اجمعین.
خیلی خوش‌آمدید برادران عزیز و خواهران عزیز؛ و من بخصوص به مسئولین محترمی که در جلسه حضور دارند، جناب آقای مخبر معاون اوّل محترم و وزرا و معاونین رئیس‌جمهور محترم تأکید می‌کنم که نکاتی را که در بیانات این دوستان بود -برادران محترمی که صحبت کردند و خواهر محترمی که صحبت کردند- مورد توجّه قرار بدهند.
یکی از مهم‌ترین فواید این جلسه همین است که شما مسئولین محترم بدون واسطه از زبان فعّالان اقتصادی مشکلاتشان را، موانع راهشان را بشنوید و من آن‌طور که حالا به‌طور اجمالی از مجموع حرف‌ها به دست می‌آورم، درواقع دو کار اصلی بر عهده‌ی مسئولین است که خواهش می‌کنم جناب آقای مخبر و دوستان به این توجّه کنند: یکی مسئله‌ی ایجاد یک نقشه‌ی راهبردی برای مجموع صنعت کشور و بخصوص بعضی از صنایع است، یکی هم مدیریت متمرکز و هدایت.
عدم دخالت دولت در فعالیت‌های اقتصادی
البتّه نظر من را همه می‌دانند؛ من با دخالت دولت و دستگاه‌های دولتی در فعالیت‌های اقتصادی موافق نیستم امّا با هدایتشان، نظارتشان، کمکشان چرا؛ این باید حتماً انجام بگیرد؛ بنابراین نقشه‌ی راهبردی و مدیریت جامع یکی از کارهای لازم است. دوستانی هم که از دفتر ما اینجا هستند، نکاتی را که دوستان خطاب به من گفتند و از ما و از دفتر ما خواستند، آنها را یادداشت کنند و به من بدهند که ان‌شاءالله دنبال کنیم.
عدم‌حمایت دولت از فعالان اقتصادی در سال‌های اخیر
خب، ما در آبان سال ۹۸، یک جلسه‌ی مشابه این جلسه در همین‌جا داشتیم. اخیراً در همین هفته‌های اخیر بعضی از آن دوستانی که در آن جلسه صحبت کرده بودند و حضور داشتند و شرح فعالیت‌هایشان را داده بودند، به من نامه نوشتند و هم توفیقاتی را که در این دو سال به دست آوردند به ما منعکس کردند، هم ناکامی‌هایشان را. در این دو سالی که از آن جلسه تا حالا گذشته، بحمدالله آن مجموعه‌های آن جلسه توفیقات خوبی داشته‌اند، پیشرفته‌ای خوبی داشته‌اند، ناکامی‌هایی هم داشته‌اند؛ این ناکامی‌ها بعضی مربوط می‌شود به همراهی نکردن دستگاه‌های اجرائی، [یعنی] کمکی دستگاه‌های دولتی که باید می‌کردند، نکردند؛ لذا آن فعّال اقتصادی نتوانسته کاری را که در نظر داشته و می‌توانسته انجام بدهد انجام بدهد؛ بعضی هم به عوامل دیگری مربوط است از قبیل قاچاق و مانند این‌ها؛ البتّه مسئله‌ی تحریم هم در جای خودش تأثیرات قابل‌توجهی در عایق شدن در برابر موفقیت‌ها داشته.
ما در جنگ اقتصادی هستیم
خب، من عرایضم را این‌جور شروع می‌کنم که اقتصاد کشور ما در سال ۹۰ دچار یک جنگ بسیار مهم و بزرگی بود؛ یعنی ما جنگ اقتصادی داشتیم. کسی که نقطه‌ی مقابل ما قرار داشت، عمدتاً دولت آمریکا بود و بعضی از همراهانش در اروپا و در نقاط دیگر؛ رسماً این‌ها با جمهوری اسلامی جنگ شروع کردند، اعلان‌جنگ هم کردند که البتّه از سال ۹۷ این معارضه و مبارزه از طرف دشمن شدیدتر شد. هدف آنها از این جنگ، فروپاشی اقتصاد ایران بود؛ قصدشان این بود. البتّه حالا فروپاشی اقتصاد یک مقدمه بود برای اینکه با نابود کردن اقتصاد ایران، مردم را در مقابل نظام جمهوری اسلامی قرار بدهند و مقاصد سیاسی خباثت آمیز خودشان را از این طریق عملی کنند؛ هدف دشمن این بود. محاسبه‌شان غلط بود؛ البتّه به من این‌جور گفتند -من خودم تحقیق نکردم- که آمریکایی‌ها برای این فروپاشی، زمان هم معیّن کرده بودند؛ شش ماه؛ فکر می‌کردند در ظرف شش ماه خواهند توانست اقتصاد ایران را از بین ببرند -من البتّه این را دنبال نکردم و نمی‌دانم، [امّا] این‌جور گفتند- دشمن نتوانست.
کارآفرینان و مدیران شایسته افسران جنگ اقتصادی هستند
بجای شش ماه، ده سال گذشته و در این ده سال هم روزبه‌روز شدّت این جنگ بیشتر شده امّا سنگر تولید و اقتصاد کشور بحمدالله پابرجا است، زنده است. آن لشکری که در مقابل دشمن ایستاد، شماها بودید؛ افسران این دفاع مقدّس، کارآفرینان و مدیران شایسته‌ی اقتصادی بودند؛ رزمندگانش هم کارگران بودند؛ کارگران، رزمندگان با اخلاص و باصفای این میدان بودند. همه‌ی شماها و همه‌ی فعّالان اقتصادی در این افتخار -افتخار حفظ اقتصاد کشور- شریک‌اند؛ البتّه آسیب‌هایی واردشده که حالا من بعداً یک اشاره‌ی مختصری به آنها خواهم کرد.
به نظر من اگر در این سال‌ها مسئولان دولتی همراهی بیشتری می‌کردند، رعایت بیشتری می‌کردند، ما افتخارات بیشتری به دست می‌آوردیم، وضعمان از این چیزی که امروز هست، قطعاً بهتر بود و تعدادی از این آسیب‌هایی که در این سال‌های متمادی پیش آمد، با کمک مسئولین حکومتی و دولتی پیش نمی‌آمد.
جنگ روانی دشمن علیه ما
من اینجا تأکید کنم که خوب است که این موفقیت‌هایی را که شما اینجا ذکر کردید، مردم بشنوند؛ یکی از کارهای دشمن تلاش روانی و جنگ روانی است. در کنار این جنگ اقتصادی، جنگ واقعی و حقیقی، دشمن یک جنگ روانی هم می‌کند، در همه‌ی زمینه‌های گوناگون از جمله زمینه‌های اقتصادی؛ خوب است مردم بدانند این موفقیت‌های شمارا؛ رسانه‌ی ملّی از زبان خود تولیدکنندگان [پخش کند]؛ حالا از زبان مسئولین دولتی چیزهایی پخش می‌شود لکن بهتر این است که از زبان خود تولیدکنندگان، خود فعّالان اقتصادی چیزهایی گفته بشود، حقایقی بیان بشود و مردم از آنها مطلع بشوند.
وضعیت اقتصادی در دهه ۹۰ شمسی اصلاً راضی‌کننده نیست
امّا گفتم آسیب‌ها. آمارهای اقتصادی دهه‌ی ۹۰ -آمارهای اقتصاد کلان کشور- حقاً و انصافاً خرسندکننده نیست: آمار مربوط به رشد تولید ناخالص داخلی، آمار مربوط به تشکیل سرمایه در کشور، آمار مربوط به تورّم، آمار مربوط به رشد نقدینگی؛ این‌ها خرسندکننده نیست. آمار مربوط به تأمین ماشین‌آلات به‌هیچ‌وجه مطلوب نیست، یا مسکن و امثال این‌ها. این‌ها حقایقی است که اگر مسئولین می‌توانستند وضعیت را در جهت این آمارها به شکل بهتری هدایت کنند، یقیناً وضع اقتصاد کشور امروز خیلی بهتر بود. خب، آثار این حقایق در زندگی مردم هم نمود پیداکرده. اینکه درباره‌ی معیشت مردم اظهار نگرانی می‌کنیم، مربوط به همین چیزها است. عامل این مشکلات هم صرفاً تحریم نیست؛ البتّه تحریم بلاشک موثّر بوده امّا صرفاً تحریم نیست؛ بخش مهمی ناشی از برخی تصمیم‌گیری‌های غلط یا کم‌کاری‌ها و امثال این‌ها است؛ می‌توانست این‌جور نباشد.
ایران دارای ظرفیت‌های بزرگ اقتصادی است
به گفته‌ی همه‌ی صاحب‌نظران -چه صاحب‌نظران داخل کشور و چه صاحب‌نظران اقتصادی خارجی- کشور ما از ظرفیت بزرگ اقتصادی برخوردار است؛ یعنی ما ازلحاظ اقتصادی می‌توانیم وضعی را که امروز داریم چندین برابر بهتر داشته باشیم. این امکانات وجود دارد، ما سرمایه‌‌ها و ذخیره‌های فراوانی داریم، ظرفیت‌های فراوانی هست که بایستی مدیران کارآمد و پُرکار و دلسوز از این ظرفیت‌ها استفاده کنند. نمونه‌های موفّق هم در اقتصاد هستند؛ همین شماها، این کسانی که آمدند صحبت کردند، دوستانی که صحبت کردند، این‌ها نمونه‌های موفّق‌اند دیگر؛ این‌ها از همین ظرفیت‌های موجود کشور استفاده کردند؛ پس نمونه‌های موفّق بحمدالله داریم.
اقتصاد کشور تنها به تحریم گره نزنید
و بنگاه‌هایی که منتظر رفع تحریم نماندند. یکی از نکاتی که در این صحبت‌ها شما می‌توانستید استفاده کنید -اگرچه خودشان تصریح نکردند امّا واقعیت این است این‌ها هیچ‌کدام برای پیشرفت منتظر نماندند که تحریم‌ها برداشته بشود یا مذاکرات فلان جا به یک نتیجه‌ای برسد؛ نه کار خودشان را کردند، تلاش خودشان را کردند و به این نتایج خوب هم رسیدند. این همان حرفی است که من همیشه تکرار می‌کنم که اقتصاد کشور و فعالیت‌های اقتصادی کشور را شرطی نکنید؛ متوقف به فلان قضیّه‌ای که در اختیار ما نیست نکنید؛ همت خودمان را، نیاز خودمان را به کار ببندیم؛ و بحمدالله ازاین‌جهت ما ظرفیت‌های بسیار خوبی داریم.
استفاده از نظرات کارشناسان و متخصصان
خب، توصیه‌هایی که در این زمینه بنده عرض کردم به مسئولین و مانند این‌ها، توصیه‌های زیادی است که حالا نمی‌خواهیم آن توصیه‌ها را تکرار کنیم. بنده ازنظر مشاوره‌ایِ متخصّصان و کارشناسان همیشه حداکثر استفاده را می‌کنم؛ یعنی برای کارشناس و متخصّص در زمینه‌های گوناگون -از جمله حالا زمینه‌ی مسائل اقتصادی- ارزش قائلم؛ گوش می‌کنم به حرفشان و آنچه ازنظر کارشناسان استفاده می‌شود، آن را به مردم، به آحاد جامعه، به مسئولین کشور منعکس می‌کنم.
اصلاح قوانین موجود
حالا مثلاً فرض کنید در باب بهبود فضای کسب‌وکار، حذف مقررات غیر ضرور و مزاحم، آسان‌سازی دریافت مجوّز -مجوّزهای اشتغال- ایجاد پنجره‌ی واحد برای اخذ مجوّز -که حالا یک مقداری تا یک حدودی این‌ها انجام‌گرفته لکن آن‌جور که بایدوشاید انجام‌نشده- یا ثبات قوانین، قابل پیش‌بینی کردن اقتصاد -جوری بشود که فعّال اقتصادی بتواند محاسبه کند، بتواند پیش‌بینی کند- امنیت سرمایه‌گذاری، تأکید بر سیاست‌های تشویقی برای فعالیت‌های مولّد، تأکید مکرّر بر دانش‌بنیان کردن زنجیره‌ی تولید در کشور، مبارزه با فساد، حمایت از صنایع داخلی، جلوگیری قاطع از قاچاق که این‌یکی از آن‌کاره‌ای لازم است که من به مسئولین تأکید می‌کنم، جدی بگیرید این قضیّه را؛ جدی بگیرید؛ مبارزه‌ی با قاچاق باید کاملاً قاطع و بی‌رحمانه باشد. ملاحظه کنید که حالا این جنس فلان است، بیاوریم استفاده کنیم؛ نه من گفتم جنس لوکس واردشده را که [به‌صورت] قاچاق وارد کرده، بیندازید زیر دستگاه خُردکننده، خُردش کنید! والا اگر چنانچه آن را به‌صورت دیگری وارد بازار کردید، همان می‌شود؛ صنعت داخلی لطمه می‌خورد؛ و از این قبیل. ایجاد بازارهای بین‌المللی جدید برای تولیدات خودمان و بحث کسر بودجه، انضباط مالی دولت؛ این حرف‌هایی که همیشه تکرار کرده‌ایم. خب برخی از این توصیه‌ها مورد عمل قرارگرفته و نتایجی هم داشته، بعضی هم نه مورد توجّه قرار نگرفته. بحث [کاهش] مقرّرات و مانند این‌ها واقعاً مورد توجّه قرار نگرفته؛ [مثلاً] یک آماری به من دادند که از سال ۹۷ تا ۱۴۰۰، فقط در بخش گمرک ۱۵۰۰ بخشنامه صادرشده! خب به کدامش عمل کنند؟ کدام را بخوانند؟ بایستی جداً با این چیزها مقابله کرد، مواجهه کرد.
امروز تولید جهاد است
خب حالا حرف ما درباره‌ی تولید؛ ما در این چند سال اخیر روی تولید خیلی تکیه کرده‌ایم و معتقدم تولید خیلی تأثیر دارد که حالا شماها خوب میدانید، من هم اجمالاً خواهم گفت. آنچه من حالا در مرتبه‌ی اوّل میگویم این است که تولید یک جهاد است: اَشهَدُ اَنَّک جَاهَدتَ فِی اللهِ حَقَّ جِهادِه؛ این را به ائمّه‌ی هدی (علیهم السّلام) خطاب می‌کنیم و همیشه میگوییم؛ جهاد! امروز تولید جهاد است؛ چرا؟ برای خاطر اینکه در معنای جهاد مکرّر گفته‌ایم که جهاد عبارت است از آن تلاشی که ناظر به حمله‌ی دشمن و تحرّک دشمن باشد؛ در مقابل دشمن باشد. هر تلاشی جهاد نیست؛ تلاشی که متوجّه به حمله‌ی دشمن است، این جهاد است.
دشمن از توسعه اقتصادی ما می ترسد
خب، امروز دشمنیِ دشمنان در مورد اقتصاد کشور از این واضح‌تر؟ دشمن از دو طرف وارد شد که تولید کشور را به‌زانو دربیاورد: یکی از جهت نفت و گاز بود که خب مهم‌ترین منبع ارزی کشور محسوب می‌شد؛ یکی هم از ناحیه‌ی مبادلات بود؛ یعنی چیزی عاید کشور از ناحیه‌ی نفت و گاز که منشأ مهم و منبع مهم ارزی است، نشود؛ مبادلات با دنیا هم محدود بشود، مشکل درست بشود، دچار تحریم بشود؛ یعنی درواقع تولید به زمین بخورد، به‌زانو دربیاید، به‌کلی از بین برود؛ معنایش این است دیگر. وقتی شما ارز نداشتید، مشتری خارجی هم نداشتید، دیگر تولید معنا ندارد؛ هدفشان این بود. خب در مقابل این هدف، در مقابل این دشمنی صریح، هرکسی که اقدام بکند، جهاد کرده؛ شما تولیدگرها در این زمینه‌دارید عمل می‌کنید؛ این جهاد است؛ بنابراین به این نکته توجّه کنید که یک کار این‌جوری است. اگر نیّت شماها خدمت به کشور، خدمت به مردم برای خاطر خدا باشد، این بزرگ‌ترین عبادت‌ها است که دارید انجام می‌دهید.
البتّه دشمن خوشبختانه نتوانست سنگر تولید را به شکست بکشاند و فتح بکند؛ نتوانست؛ بله به معیشت مردم مشکل وارد شد، ضربه‌هایی وارد شد، امّا نتوانست در این چند سال [سنگر تولید را به شکست بکشاند] که نمونه‌اش را شماها دارید عملاً نشان می‌دهید. خب خوشبختانه امروز خود آن دشمن اعتراف می‌کند که سیاست فشار حداکثری به شکست خفت‌بار آمریکا منتهی شد؛ این‌ها تعبیرات وزارت خارجه‌ی آمریکا است که سخنگویشان همین چند روز قبل از این اعلام کرد؛ گفت سیاست فشار حداکثری علیه ایران به شکست خفت‌بار آمریکا منتهی شد؛ این تعبیر او است. الحمدالله؛ این به خاطر تلاشی بود که در کشور بحمدالله انجام شد. این شکست را درواقع شما کارآفرینان و کارگران بر دشمن تحمیل کردید.
جهش تولید اهمیت دارد
یک نکته این است که من سال گذشته اعلام کردم «جهش تولید». جهش تولید اهمیت دارد چون اگر واقعاً تولید را بتوانید جهش بدهید، همه‌ی شاخص‌های اقتصادی مهم کشور تغییر پیدا می‌کند، تحوّل پیدا می‌کند؛ تولید این‌جوری است؛ یعنی اشتغال پایدار به وجود می‌آید، بیکاری کاهش پیدا می‌کند، صادرات رونق پیدا می‌کند، درآمد ارزی برای کشور فراهم می‌شود، نرخ تورّم کاهش پیدا می‌کند؛ علاوه‌ی بر این‌ها استقلال اقتصادی در کشور به وجود می‌آید و این موجب عزت ملّی است -کشورها با استقلال اقتصادی، با توانایی‌های اقتصاد داخلی‌شان افتخار می‌کنند و سربلند می‌شوند- عزت و امنیت ملّی را تأمین می‌کند، اعتمادبه‌نفس ملّی را بالا می‌برد و اقتصاد کشور را در مقابل تکانه‌هایی که از بیرون تحمیل می‌شود یا در داخل به وجود می‌آید حراست می‌کند و حفظ می‌کند که البتّه در سیاست اقتصاد مقاومتی که اعلان شد، همه‌ی این‌ها در نظر گرفته‌شده و گفته‌شده.
کیفیت تولید را بالا ببریم
یک نکته در این باب، مسئله‌ی کیفیت است. ما که به تولید تکیه می‌کنیم، مسئله‌ی ما فقط انبوه‌سازی نیست؛ کیفیت مسئله‌ی اساسی است. کیفیت تولید باید حتماً به‌عنوان یک اصل مورد توجّه باشد؛ این غیرقابل‌اغماض است. اگر شما ملاحظه می‌کنید که از تولیدات داخلی حمایت می‌شود -حالا چه حمایت عملی [مثل] این حمایت‌های تعرفه‌ای و تسهیلات بانکی و امثال این‌ها و چه حمایت‌های تبلیغاتی، [مانند] تأکیدی که بنده کردم و بعضی مسئولین کردند روی مسئله‌ی حمایت از تولید داخلی که اثر هم دارد و داشته- این باید به ارتقای کیفیت و همچنین ارتقای فنّاوری منتهی بشود. مسئله‌ی فنّاوری هم بسیار مهم است، لکن حالا فعلاً من تکیه‌ام روی مسئله‌ی کیفیت است که باید به ارتقای کیفیت محصولات منجر بشود.
کیفیت خودرو خوب نیست
ما در برخی از محصولات داخلی متأسفانه شاهد این هستیم که به کیفیت توجّه نمی‌شود؛ این خیلی بد است. این‌همه حمایت در این طول این سال‌ها از صنعت خودرو در کشور شده، [امّا] کیفیت خودرو خوب نیست، مردم ناراضی‌اند، درست هم میگویند، حق با مردم است؛ یعنی اعتراض مردم به‌جا است. این صنعت نتوانسته رضایت مشتری را جلب کند؛ باید شما بتوانید رضایت مشتری را جلب کنید. لذا مسئله‌ی کیفیت در درجه‌ی اوّل است. حالا اگر از این فضای حمایتی، هم برای ارتقای کیفیت استفاده نشود و هم سوءاستفاده بشود برای بالا بردن قیمت، این هم یک مشکل دیگر است؛ قیمت را بالا ببرند، کیفیت بالا نرود و ارتقا پیدا نکند امّا این حمایت دولتی و تبلیغاتی و بانکی و غیره و جلوگیری از مثلاً رقابت‌های خارجی موجب بشود که قیمت بالا برود؛ این خیلی چیز بدی است. حالا من گلایه می‌کنم از دوستانی که مسئولان کالاهای خانگی و لوازم‌خانگی هستند؛ ما از این‌ها حمایت کردیم و اسم آوردیم؛ شنیدم بعضی از اقلام دو برابر ارتقای قیمت پیداکرده؛ چرا؟ این‌جور نبایستی با حمایت‌ها برخورد بشود. خب اگر این‌جور ما کیفیت را بالا نبریم، چطور انتظار داریم که بازارهای خارجی را فتح کنیم؟ کیفیت خیلی موثّر است؛ این‌یک نکته.
توجه به تولید اشتغال آفرین
یک نکته‌ی دیگر در باب تولید این است که کشور به تولید اشتغال آفرین توجّه ویژه‌ای بکند؛ بعضی از تولیدات کشور، تولیدات اساسی و مهمی است و نیاز حیاتی کشور است؛ مثلاً فرض کنید صنعت نفت، صنعت فولاد و امثال این‌ها، لکن این‌ها ازلحاظ اشتغال آفرینی آن‌چنان‌که برخی از صنایع دیگر اشتغال آفرینی دارند، این‌ها ندارند. البتّه توجّه به این صنایع اصلی لازم است، ضروری است، واجب است لکن غفلت از صنایع اشتغال آفرین یک مشکل بزرگی است، نبایستی این معنا پیش بیاید. دستگاه‌های دولتی، دستگاه‌های بانکی [باید] کاری بکنند که تولید به معنای واقعی کلمه در جهت ایجاد اشتغال باشد؛ چون مسئله‌ی اشتغال یک مسئله‌ی حیاتی است برای کشور؛ و همین صنایع مهم هم در حول‌وحوش خودشان می‌توانند یک زنجیره‌ای از صنایع اشتغال آفرین، صنایع پایین‌دستی که غالباً هم اشتغال آفرین است به وجود بیاورند. مثلاً حالا در ذیل صنعت نفت، این صنایع پایین‌دستی انبوهی که وجود دارد که یک نمونه‌اش همین پترو پالایشگاه‌ها است که قانونش هم در مجلس در سال ۹۸ تصویب شد و به دولت وقت هم ابلاغ شد؛ منتها متأسّفانِ دنبال گیری نشده، باید دنبال گیری بشود. این‌ها، هم سرمایه‌های متوسّط مردم را وارد میدان اشتغال می‌کند، هم اشتغال آفرین است؛ از این نمونه‌ها در صنایعی از قبیل صنایع فولاد و غیره هم وجود دارد. حمایت‌های بانکی، تسهیلات باید به این سَمت حرکت بکند که به صنایع اشتغال آفرین بیشتر توجّه بشود.
به صنایع دانش‌بنیان تکیه کنیم
یک نکته‌ی دیگر این است که ما در این چند سال به صنایع دانش‌بنیان تکیه کردیم؛ بارها و بارها تکرار شده، گفته‌شده، حمایت‌شده؛ خب خوب هم بوده، یعنی چند هزار صنعت دانش‌بنیان و بنگاه دانش‌بنیان به وجود آمده و تلاش‌های خوبی در این زمینه انجام‌گرفته، واحدهای کوچک و متوسّط ایجادشده؛ آنچه مورد غفلت قرارگرفته این است که ما صنایع بزرگ خودمان را دانش‌بنیان کنیم. صنعت نفت [باید] دانش‌بنیان بشود. ما درزمینه‌ی صنعت نفت دچار عقب‌ماندگی فنّاوری هستیم. برخی از کشورهای منطقه ازلحاظ نوع استخراج نفت و فنّاوری‌ای که در این‌جور جاها به کار می‌رود از ما خیلی جلوترند؛ ما در این زمینه عقب‌ماندگی داریم.
استفاده از ظرفیت و توان جوان‌ها در حوزه صنعت و تولید
خب این عقب‌ماندگی را چه کسی باید جبران کند؟ از چه کسی کمک بگیریم؟ حتماً باید یک شرکت خارجی بیاید برای ما فنّاوری بیاورد؟ نه من به این عقیده ندارم. خب می‌بینید شرکت‌های خارجی چه جوری عمل می‌کنند؛ نمی‌آیند یا می‌آیند ولی امانت‌دارانه عمل نمی‌کنند، یا می‌آیند امّا به یک بهانه‌ای وسط کار رها می‌کنند، یا می‌آیند ولی سوءاستفاده می‌کنند. من البتّه با آمدن شرکت خارجی به‌طورکلی مخالف نیستم لکن بایستی انتخاب کنیم. عقیده‌ی من این است که مجموعه‌های کارآمد داخلی می‌توانند این کار را برای ما انجام بدهند؛ عقیده‌ی من این است.
به نظر من اگر حالا مثلاً مسئولین صنعت نفت از جوان‌ها درخواست کنند و نظرات آنها را بگیرند و کمک‌هایی را که لازم دارند، منعکس کنند به جوان‌های دانش‌آموخته و دانشمند و خوش استعداد و علاقه‌مند ما، قطعاً [این‌ها] می‌توانند مشکلات زیادی را برطرف کنند. نمونه‌های معدودی از آن را ما از نزدیک مشاهده کرده‌ایم؛ مثلاً یک جمع جوان آمدند پیش من گفتند ما فلان کارها را درزمینه‌ی نفت می‌توانیم انجام بدهیم؛ ما این‌ها را متّصل کردیم به وزارت نفت -مال یکی دو سال قبل است؛ قبل از کرونا- و کارهای مهمی را انجام دادند و مسئولین آن روز وزارت نفت تشکّر کردند، گفتند این‌ها کارهای بزرگی را برای ما توانستند انجام بدهند. نباید گمان کنیم که ارتقاء فنّاوری در صنایع گوناگون ما، از قبیل مثلاً فرض کنید همین صنعت نفت و غیره، فقط به‌وسیله‌ی کمپانی‌های خارجی باید انجام بگیرد؛ نه از جوان‌های دانشمند کار بخواهید، آنها را به حمایت خودتان دلگرم کنید، خواهید دید که از آنها کار برمی‌آید، برای شما بهترین فراورده‌ها را فراهم می‌کنند؛ به نظر من این‌جور است.
اعتماد به جوانان از کرونا تا موشک نقطه زن
هرجایی که به جوان‌های ما اعتماد شد و از آنها کار خواسته شد، واقعاً درخشیدند؛ به معنای واقعی کلمه درخشیدند؛ در همه‌ی بخش‌ها، اعتماد به جوانان از کرونا تا موشک نقطه زن. در مورد واکسن کرونا بهترینش را فراهم کردند، در مورد موشک نقطه زن هم دقیق‌ترینش را تولید کردند، در مورد صنعت نانو جزو ردیف‌های اوّل قرار گرفتند، درزمینه‌ی سلول‌های بنیادی، آن روزی که در دنیا کشورهایی که این کار را داشتند نادر بودند، خودشان را توانستند در ردیف‌های جلو قرار بدهند در این دانش مهم و فنّاوری بسیار مهم زیستی؛ در زیست‌فنّاوری به‌طورکلی کارهای برجسته‌ای را انجام دادند. جوان‌های ما می‌توانند کار انجام بدهند. به نظر من می‌توانند. این استعدادها را قدر بدانیم و از آنها کار بخواهیم؛ چرا نتوانند درزمینه‌ی استخراج نفت کارهای مهم را انجام بدهند؟ چرا؟ می‌توانند، قطعاً می‌توانند؛ [اگر] از آنها کار خواسته بشود، به آنها کمک بشود، حمایت بشوند، می‌توانند کار انجام بدهند.
اعتبارات بانکی را به سمت تولید هدایت کنید
یک نکته‌ی دیگر که البتّه این را هم قبلاً ما مکرّر گفته‌ایم امّا حالا که مسئولین محترم دولتی اینجا هستند بازهم تأکید می‌کنم که اعتبارات بانکی را به سمت تولید هدایت کنید؛ این را از بانک‌ها بخواهید؛ بانک‌ها را موظّف کنید؛ بانک مرکزی می‌تواند در این زمینه به‌طورجدی فعّال بشود. فاصله‌ی بین رشد نقدینگی در کشور و رشد تولید ناخالص ملّی ما یک‌فاصله‌ی نجومی است؛ چرا؟ چرا باید اعتبارات جوری مصرف بشود که به این انبوه نقدینگی بینجامد و در رشد تولید کشور تأثیری نداشته باشد؟ این وضع باید تغییر پیدا کند؛ این دیگر کار مسئولین محترم دولتی است؛ این از جناب آقای مخبر که خب الحمدالله ایشان فرد توانایی هستند و دیگر مسئولین اقتصادی کشور انتظار هست که این کار را دنبال کنند؛ یعنی تعامل با بانک‌ها را متوقف کنید به همین موضوع که اعتباراتی که داده می‌شود به سمت تولید برود؛ نظارت بانک مرکزی بر این کار قطعاً تأثیر خواهد داشت؛ این مسئله‌ی کلیدی مهمی است. این هم یک مطلب.
از نابود شدن خاک باید جلوگیری کرد
یک مطلب دیگر هم درباره‌ی مسائل مربوط به کشاورزی است. خب اینجا کشت گلخانه‌ای را گفتند، تصویرهایی هم که نشان دادند، تصویرهای جالب توجّه‌ی بود؛ مطالبی که گفته شد مطالب خوبی بود. البتّه این کشت‌های گلخانه‌ای و مانند این‌ها مهم هم هست، لکن با کشت گلخانه‌ای کشور را نمی‌شود اداره کرد. ما خاک‌داریم، زمین‌داریم، آب‌داریم؛ بایستی نوع مصرف بهینه را پیدا کرد. از نابود شدن خاک باید جلوگیری کرد؛ از هدر رفتن آب باید جلوگیری کرد؛ آب هدر می‌رود. من می‌شناسم افرادی را که در همین زمینه‌ی استفاده‌ی از آب‌وخاک طرح‌هایی دارند که حداقل این است که قابل آزمودن است؛ باید به این‌ها گوش کرد؛ باید از این‌ها همکاری خواست تا ما بتوانیم کشاورزی کشور را رونق بدهیم؛ دانش‌بنیان کنیم کشاورزی را.
ما فارغ‌التحصیل کشاورزی کم نداریم در کشور. من یک‌وقتی به یکی از شهرستان‌ها که مسافرت کرده بودم، آنجا به من گفتند که در این شهر هیچ دانش‌آموخته‌ی کشاورزی بیکار نیست؛ و زیاد هم بودند؛ گفتند ما تعداد زیادی دانش‌آموخته‌ی کشاورزی داریم که هیچ‌کدام بیکار نیستند؛ همه‌ی این‌ها در مزارع و در کشتزارهای گوناگون و کارهای کشاورزی به کار گرفته‌شده‌اند و کشاورز از نظراتشان استفاده می‌کند؛ یعنی فایده‌اش را می‌بیند، مشاهده می‌کند و فایده برایش نقد است. کشاورزی را فنّاورانه کنیم و صرفه‌جویی در آب را به معنای جدی کلمه دنبال کنیم. این هم این مسئله.
تهیه نقشه‌ی کلان راهبردی صنعت
آن مطلبی هم که اوّل گفتم راجع به نقشه‌ی راهبردی، نقشه‌ی کلان راهبردی صنعت، خیلی چیز مهمی است؛ این را دنبال کنید. ما نیاز داریم به اینکه سندی تهیّه بشود؛ در این زمینه باید سند نقشه‌ی راهبردی صنعتی کشور را تهیّه کنید و این را تصویب کنید. یکی از دوستان اشاره کردند که با رفت‌وآمد دولت‌ها و تغییر دولت‌ها، [برنامه] نباید تغییر پیدا کند. این‌ها اگر چنانچه به‌صورت یک سندِ مصوّبِ قانونیِ مستمری در دسترس باشد، از آن در طول سال‌های متمادی استفاده می‌شود. خب حرفه‌ای دیگری هم هست، [امّا] دیگر جلسه یک‌قدری طول کشیده، زمان هم تمام‌شده.
به مسئله‌ی تولید در کشور توجّه ویژه کنید
امیدوارم ان‌شاءالله خدای متعال به همه‌ی شماها توفیق بدهد، کمک کند. من از همه‌ی دوستانی که درزمینه‌ی تولید و فعالیت‌های تولیدی اقتصادی تلاش می‌کنند، صمیمانه تشکّر می‌کنم و از برادرانی که در دولت مسئول هستند، مسئول بخش‌های مختلف هستند یا در مجلس، برادرانی که در مجلس در کمیسیون‌های ذی‌ربط فعّال هستند درخواست می‌کنم به این مسئله‌ی مهم، [یعنی] مسئله‌ی تولید در کشور توجّه ویژه بکنند، عنایت خاص بکنند، مزاحمت‌ها و موانع را برطرف کنند.
مانع زدایی بکنیم
امسال ما گفتیم «پشتیبانی‌ها و مانع‌زدایی‌ها»؛ حالا پشتیبانی یک مقوله است، به نظر من مانع زدایی از پشتیبانی هم بالاتر است؛ یعنی این موانعی را که وجود دارد در راه تولید، برطرف کنید؛ می‌توانید برطرف کنید و خب بحمدالله مسئولین دولتی کار می‌کنند؛ من می‌بینم تلاشِ حقیقتاً انجام می‌دهند؛ این تلاش را ادامه بدهید، با واقعیات جامعه آن تلاش را منطبق کنید، این موانع را برطرف کنید. ان‌شاءالله بعد از گذشت مدّت نه‌چندان طولانی آثارش در زندگی مردم محسوس خواهد بود.
از خداوند متعال برای همه‌ی شما توفیق مسئلت می‌کنم و لطف و رحمت الهی را برای روح مطهّر امام بزرگوارمان و شهدای بزرگوارمان از خداوند متعال طلب می‌کنم و فیض الهی را برای کشور ایران، ملّت ایران و مسئولین کشور مسئلت می‌کنم./ پایگاه اطلاع رسانی رهبر معظم انقلاب
والسلام علیکم و رحمه‌الله و برکاته
ثبت دیدگاه