آفرود تفریحی از جنس تخریب در طالقان
چند سالی است كه گروه‌های ورزشی آفرود و سافاری به‌صورت رسمی و غیررسمی شکل‌گرفته و بی‌محابا بهترین و ارزشمندترین نقاط سرزمینمان را هدف گرفته‌اند. درواقع ورزش آفرود و سافاری ایران با كشورهای دیگر متفاوت است زیرا به‌صورت اصولی نهادینه نشده‌اند و بیشترین آسیب را به زیست‌بوم‌ها می‌زنند. یادداشت آفرود تفریحی از جنس تخریب در طالقان درباره تخریب محیط زیست است.
آفرود سواری چیست
آفرود، واژه‌ای انگلیسی است كه بهترین ترجمه برای آن «بیراهه» است. از همین رو به معادل فارسی آفرود، بیراهه نورد هم می‌گویند؛ یعنی خروج از مسیرهای همیشگی و جاده‌های آسفالته و رانندگی در زمینی كه جاده‌ای در آن وجود ندارد. این زمین‌ها می‌تواند در دل كویر و شن‌های روان باشد یا وسط منابع طبیعی و جنگل‌های انبوه.
این روزها سافاری و آفرودسواری به‌عنوان یك ورزش شناخته‌شده و به عقیده بسیاری، گران‌ترین ورزش دنیاست اما همین ورزش با توجه به همه دردسرها و هزینه‌هایش، این روزها تب‌وتاب شدیدی در بین جوانان ایجاد كرده است.
تخریب‌های محیط‌زیستی
ورزش‌های آفرود و سافاری در مملكت ما لجام‌گسیخته شکل‌گرفته‌اند كه زیستگاه‌ها و رویشگاه‌های ما را از بین می‌برند و هیچ‌گاه آن محیط دوباره مثل اول نخواهد شد.
در منطقه‌هایی نیز درختانی هستند که با شرایط سخت و كمبود آب آن منطقه خود را تطبیق داده‌اند و سبب تثبیت خاک‌ها و ماسه‌های اطراف خویش شده و حتی در زیر آن، گونه‌های علفی دیگری رشد کرده‌اند و آن مكان مأمن ده‌ها حشره و جانور دیگر است اما این اتومبیل‌ها به‌راحتی این درخت‌ها را زیر چرخ‌های خود لگدکوب می‌کنند و اكوسیستم را به هم می‌ریزند.
محیط‌زیست شکننده استان البرز
ورود آفرود سواران به عرصه‌های طبیعی و مرتعی استان البرز طی سال‌های گذشته تاکنون با تخریب اراضی و گونه‌های گیاهی این استان همراه بوده و خساراتی در پی داشته است.
استان البرز با برخورداری از عرصه‌های مناسب طبیعی به‌خصوص در منطقه حفاظت‌شده البرز جنوبی و طالقان همه‌ساله شاهد برگزاری مسابقات غیررسمی آفرود سواری در این استان هستیم که بخشی از پوشش گیاهی استان زیر چرخ خودروها از بین می‌رود.
اکثر جاده‌های فرعی و مناطق بکر استان البرز مثل جاده عسلک به آزادبر، ارتفاعات برغان و آتشگاه و ارتفاعات البرز جنوبی و مناطقی در پایین طالقان و ارتفاعات جاده چالوس، نظرآباد و … به خاطر ورود این خودروها دچار دست‌اندازی شده است و طبیعت بکر و پوشش گیاهی و جانوری و امنیت زیستگاه اراضی منابع طبیعی دچار خسارات غیرقابل بازگشتی شده‌اند.
علاوه بر از بین رفتن بوته‌ها و درختان در این مسیرها هنگام عبور خودروهای آفرود از مسیرهای نامتعارف در طبیعت، تعداد زیادی از لانه‌های پرندگان که درون آنها تخم یا جوجه قرار دارد، بسیاری از پستانداران کوچک، خزندگان، آبزیان و حشرات در زیر چرخ‌های این اتومبیل‌ها له‌شده و از بین می‌روند.
مخالفت‌های مسئولین محیط‌زیست و منابع طبیعی جوابگو نیست
علیرغم مخالفت‌های مسئولین محیط‌زیست و منابع طبیعی برگزاری تورهای غیررسمی قابل‌کنترل نیست جاده‌های فرعی مسدود شده‌اند اما به خاطر ویژگی‌های این خودروها جلوگیری از ورود آنها به این عرصه‌های بکر قابل‌کنترل و نظارت نیست. رفت‌وآمد خودروها می‌بایست تابع قوانین خاصی بوده و از طریق مسیرهای معین و استاندارد صورت پذیرد و راننده یک اتومبیل صرفاً به جهت آنکه خودروی وی توانایی ورود و یا عبور از مکانی را داشت، نباید اجازه داشته باشد وارد هر مسیر و مکانی شود.
در طالقان جامعه محلی مخالف برگزاری این تورهاست
تورهای آفرود برفی که در طالقان هرساله برگزار می‌گردد برای مردم این شهرستان هیچ منفعت و آورده‌ای ندارد اخیراً این تور با حضور ۱۵۰ خودرو برگزار شد که با توجه به پیامدهای محیط‌زیستی آن در حضور این تعداد خودرو در منطقه که پوشش گیاهی شکننده‌ای دارد و همچنین به لحاظ وجود سد و تأمین آب شرب پایتخت مخاطراتی در پی داشته است.
در طالقان بیشتر باید به فکر توسعه ورزش‌هایی مانند دوچرخه‌سواری و کوهنوردی و امثالهم بود تا برگزاری آفرود هرجایی که کوه و مسیر صعب‌العبور هست که محل آفرود سواری نیست!
استان البرز بیشترین آفرودر را دارد و باید زیرساخت‌های لازم برای آن در مناطقی مثل اشتهارد که پوشش گیاهی دارد فراهم شود در سال‌های قبل شاهد بودیم در مناطقی مثل تپه ازبکی که ثبت ملی و جهانی میراث فرهنگی شده این ویراژها و این آفرود سواری‌ها انجام می‌شد که جز تأسف خوردن حرف دیگری نمی‌توان زد.
باید خودمان مملكت و آب‌وخاک خویش را بشناسیم و عبور از مکان‌های ناشناخته نوعی نابخردی است. باید بدانیم كجا زندگی می‌کنیم و با احترام با آب‌وخاک خویش برخورد كنیم و بی‌محابا وارد محیط‌زیست نشویم. البته بهتر است كه توسط سازمان‌های مربوطه آفرودها و سافاری ها ساماندهی و قانونمند شوند و این ورزشكاران آموزش ببینند زیرا این بی‌مهری‌ها نسبت به زادبومان، به دلیل کم‌اطلاعی و آموزش ندیدن ما است.
یادداشت از مهدی آهنگری کارشناس ارشد مدیریت استراتژیک (عضو پژوهشکده مطالعات و تحقیقات طالقان شناسی)
اخبار مرتبط
ثبت دیدگاه